Για δότες - Βλαστοκύτταρα

Αγαπητέ δότη,

Το κείμενο αυτό σκοπό έχει την ενημέρωσή σας. Διαβάζοντάς το θα λύσετε κάποιες απορίες σας. Θα σας δημιουργηθούν, ενδεχομένως, κάποιες άλλες. Έτσι θα είστε έτοιμος να τις επιλύσετε, όταν συζητήσετε με τους γιατρούς της μονάδας μεταμόσχευσης πριν την υπογραφή της συγκατάθεσης.

Εισαγωγή

Η αλλογενής μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων αποτελεί τη μοναδική θεραπεία ίασης για πολλούς ασθενείς με αιματολογικά νοσήματα. Για να είναι δυνατή η μεταμόσχευση, πρέπει να χορηγηθούν στον ασθενή αιμοποιητικά κύτταρα από υγιή δότη, τα οποία θα αντικαταστήσουν το αίμα του ασθενούς που πάσχει. Τα αιμοποιητικά αυτά κύτταρα λέγονται «αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα» και είναι εγκατεστημένα στο μυελό των οστών

Τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα μπορούν να συλλεγούν από το δότη με δύο τρόπους: είτε με συλλογή μυελού των οστών στο χειρουργείο υπό γενική αναισθησία, είτε από την φλέβα με τη διαδικασία της αφαίρεσης μέσω ειδικού μηχανήματος, αφού προηγηθεί υποδόρια χορήγηση αυξητικού παράγοντα που θα προκαλέσει τη μετανάστευσή τους από τον μυελό των οστών στο περιφερικό αίμα.

Η συλλογή με αφαίρεση αποτελεί σήμερα το 70-80% των συλλογών αιμοποιητικών κυττάρων.

Έλεγχος του δότη πριν τη συλλογή

Ο δότης ελέγχεται εντός του μήνα που προηγείται της συλλογής από τους γιατρούς της μονάδας μεταμόσχευσης. Ο έλεγχος είναι απαραίτητος ώστε και ο δότης να μην κινδυνεύσει κατά τη συλλογή και ο ασθενής να μην κινδυνεύσει από νοσήματα που μπορεί να μεταδοθούν από τα αιμοποιητικά κύτταρα του δότη.

Ο έλεγχος περιλαμβάνει κλινική και παρακλινική εκτίμηση, που κατ’ ελάχιστο περιλαμβάνει αιματολογικό, βιοχημικό και ιολογικό έλεγχο (ιός επίκτητης ανοσοανεπάρκειας (HIV), ηπατίτιδας Β, ηπατίτιδας C, κυτταρομεγαλοϊός) και έλεγχο σύφιλης. Επίσης διενεργείται ακτινογραφία θώρακος, υπερηχογράφημα σπληνός, μυελόγραμμα και τεστ κυήσεως σε δότριες αναπαραγωγικής ηλικίας.

Τα αποτελέσματα όλων των εξετάσεων είναι στη διάθεση του δότη. Αν κάποιο αποτέλεσμα του ελέγχου είναι παθολογικό, ενημερώνεται ο θεράπων γιατρός του ασθενή και ο ίδιος ο ασθενής, εφόσον κριθεί απαραίτητο για την υγεία του.

Συλλογή αιματικού μοσχεύματος με μηχάνημα κυτταρικού διαχωριστή

Κινητοποίηση δότη

Τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα είναι εγκατεστημένα στον μυελό των οστών. Για να απελευθερωθούν στο αίμα και να μπορέσουν να συλλεχθούν πρέπει ο δότης να λάβει για 3-5 ημέρες πριν από τη συλλογή και κατά τη διάρκεια της συλλογής τον αυξητικό παράγοντα των ουδετερόφιλων (G-CSF).

Επιπλοκές χορήγησης G-CSF

Η χορήγηση G-CSF, είναι συνήθως καλά ανεκτή από τους δότες. Οι συχνότερα αναφερόμενες παρενέργειες είναι ήπιες αρθραλγίες, μυαλγίες, οστικά άλγη, πυρέτιο, πονοκέφαλος και μπούκωμα στη μύτη. Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν με τη χορήγηση ήπιων αναλγητικών (παρακεταμόλης, δηλαδή Depon) και υποχωρούν 24-48 ώρες μετά τη διακοπή της χορήγησης του G-CSF.

Πολύ σπάνια ο δότης μπορεί να αισθανθεί ενόχληση στο αριστερό πάνω μέρος της κοιλιάς από διόγκωση του σπλήνα. Αν ο δότης αισθανθεί αυτή την ενόχληση πρέπει να την αναφέρει στους γιατρούς. Δεν θα πρέπει να κουράζεται σωματικά ή να κάνει γυμναστική κατά τη διάρκεια λήψης του παράγοντα ή για λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Η επιπλοκή αυτή είναι παροδική και υποχωρεί σε λίγες ημέρες μετά την διακοπή του G-CSF.

Διαδικασία συλλογής αιματικού μοσχεύματος

Η κυτταφαίρεση είναι μία διαδικασία κατά την οποία τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα κύτταρα του αίματος με τη βοήθεια μηχανήματος που λέγεται «μηχάνημα διαχωρισμού κυττάρων» ή «μηχάνημα αφαίρεσης»

Τα μηχανήματα αφαίρεσης είναι αυτόματα, αποτελεσματικά και ασφαλή. Συνδέονται με το δότη είτε μέσω κεντρικού φλεβικού καθετήρα ή με δύο μεγάλες φλέβες στην εσωτερική επιφάνεια των αγκώνων. Αν ο δότης δεν διαθέτει δύο μεγάλες φλέβες, μπορεί να τοποθετηθεί κεντρικός καθετήρας με δύο αυλούς σε μια μεγάλη φλέβα (σφαγίτιδα, υποκλείδια, μηριαία) από έμπειρο αναισθησιολόγο πριν τη κυτταφαίρεση. Η τοποθέτηση του καθετήρα είναι σχετικά ανώδυνη, γιατί προηγείται τοπική αναισθησία.

Συγκεκριμένη ποσότητα αίματος συλλέγεται από το μηχάνημα με συνεχή τρόπο, φυγοκεντρείται, διαχωρίζονται τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα, και συγκεντρώνονται σε έναν ασκό, ενώ τα υπόλοιπα κύτταρα του αίματος επιστρέφονται πίσω στον δότη. Η διαδικασία για να ολοκληρωθεί απαιτεί 2-4 ώρες.

Για να μπορεί το αίμα του δότη να κυκλοφορήσει στο μηχάνημα και να επιστρέψει πίσω χωρίς να αλλοιωθεί, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της συλλογής χρησιμοποιείται αντιπηκτικό οπότε αποφεύγεται η δημιουργία πηγμάτων και μικρό μέρος του οποίου εισέρχεται στον οργανισμό του δότη.

Όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην διαδικασία είναι μίας χρήσης και αποστειρωμένα , ώστε δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης για τον δότη.

Δεν απαιτείται νοσηλεία του δότη στο νοσοκομείο. Μετά το πέρας της συλλογής ο δότης μεταβαίνει στο σπίτι του.

Επιπλοκές συλλογής μοσχεύματος με τον κυτταρικό διαχωριστή

Συλλογή μυελικού μοσχεύματος στο χειρουργείο

Διαδικασία συλλογής

Ο δότης εισάγεται στο νοσοκομείο συνήθως την παραμονή της συλλογής. Γίνεται ο τελευταίος κλινικοεργαστηριακός έλεγχος πριν το χειρουργείο. Την επόμενη το πρωί ο μυελός συλλέγεται στο χειρουργείο υπό γενική αναισθησία, με αναρροφήσεις από το οπίσθιος κυρίως μέρος των οστών της λεκάνης. Μετά το τέλος της συλλογής ο δότης μεταφέρεται στο δωμάτιο νοσηλείας του. Εξέρχεται από το νοσοκομείο συνήθως την επόμενη το πρωί.

Επιπλοκές συλλογής μυελού

Η πιο συχνή επιπλοκή είναι ο πόνος στα σημεία των αναρροφήσεων. Ο πόνος είναι εντονότερος την ημέρα της συλλογής. Υποχωρεί σταδιακά με την πάροδο των ημερών και ανταποκρίνεται σε κοινά αναλγητικά, όπως η παρακεταμόλη (depon, panadol).

Επίσης κατά τη διάρκεια της συλλογής, μπορεί να χρειαστεί μετάγγιση αίματος (συμπυκνωμένα ερυθρά), ανάγκη η οποία συνήθως καλύπτεται με συλλογή και φύλαξη ερυθρών του δότη πριν από την έναρξη της διαδικασίας.

Σπάνια μπορεί να παρατηρηθεί αιμάτωμα στα σημεία των αναρροφήσεων και πολύ σπάνια λοίμωξη.

Γενικά η συλλογή του μυελού είναι ασφαλής διαδικασία.

Όσον αφορά στη λήψη αναισθησίας, ο δότης ενημερώνεται αναλυτικά για τις ενδεχόμενες επιπλοκές από τον ειδικό αναισθησιολόγο ο οποίος θα τον εξετάσει πριν από το χειρουργείο.

Διακοπή διαδικασίας

Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί μέχρι τη συλλογή του μοσχεύματος μπορεί σε οποιαδήποτε φάση να ανακληθεί (διακοπεί) είτε λόγω μη ικανοποιητικών αποτελεσμάτων εξετάσεων, τέτοιων που πιθανόν να έχουν αρνητική συνέπεια στην υγεία του δότη ή του λήπτη είτε λόγω απόφασης του δότη, που διατηρεί το δικαίωμα να αρνηθεί τη δωρεά μοσχεύματος.

Ωστόσο, είναι σημαντικό ο δότης να γνωρίζει ότι δεν θα έχει τη δυνατότητα να διακόψει τη διαδικασία στην τελική φάση, κατά την οποία ο ασθενής θα έχει ξεκινήσει τη διαδικασία της χημειοθεραπείας ή/και ακτινοβολίας. Τότε ο δότης θα κληθεί να υπογράψει την τελική συγκατάθεση για συλλογή μοσχεύματος, την οποία δεν θα μπορεί να αναιρέσει διότι κάτι τέτοιο θα έχει ολέθριες συνέπειες για τον ασθενή, αφού δεν θα μπορέσει να επιβιώσει εάν δεν λάβει το απαραίτητο για τη ζωή του μόσχευμα.

Προστασία δεδομένων και εμπιστευτικότητα

Για να εκτελεστεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και διαδικασίες το σύνολο των απαραίτητων διαδικασιών για την αξιολόγηση του δότη και τη συλλογή του μοσχεύματος, είναι απαραίτητη η λήψη, επεξεργασία και κατάλληλη διαχείριση προσωπικών δεδομένων τα οποία περιλαμβάνουν τα εξής:

Οι σκοποί για τους οποίους χρειαζόμαστε τα δεδομένα αυτά είναι:

Εφόσον το μόσχευμα θα χρησιμοποιηθεί για μεταμόσχευση, τα αποτελέσματα αυτά να κοινοποιηθούν στους επαγγελματίες υγείας του προγράμματος μεταμόσχευσης που θα χρησιμοποιήσει το μόσχευμα.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα των μετρήσεων, των εξετάσεων και ο κωδικός συμβατότητας (HLA) του μοσχεύματος θα δηλωθούν στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων και σε αντίστοιχους διεθνείς οργανισμούς μεταμοσχεύσεων, αναζήτησης δοτών και μοσχευμάτων ανώνυμα όπως απαιτείται.

Τα παραπάνω δεδομένα είναι εμπιστευτικά, και με εξαίρεση τη γνωστοποίηση στους ως άνω οργανισμούς και επαγγελματίες υγείας, θα παραμείνουν στο αρχείο της μονάδας μεταμόσχευσης και του νοσοκομείου γενικότερα επ’ αόριστον. Ηη Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των οστών λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση του ιατρικού απορρήτου και την προστασία τους.

Εφαρμοζόμενο πλαίσιο

Το σύνολο του εγγράφου συμμορφώνεται με τα όσα ορίζονται στα εξής έγγραφα:

Μαθαίνω για τα βλαστοκύτταρα και στηρίζω τη Δημόσια Τράπεζα Βλαστοκυττάρων του Γενικού Νοσοκομείου Γ. Παπανικολάου

Ομφαλιοπλακουντικά μοσχεύματα – Βλαστοκύτταρα

Η μεταμόσχευση αίματος από ομφάλιο λώρο και πλακούντα (βλαστοκύτταρα)  σε ασθενείς με Λευχαιμία και άλλες παθήσεις είναι μέθοδος θεραπείας που εφαρμόζεται με πολύ καλά αποτελέσματα.

Το ερώτημα βέβαια που προκύπτει είναι πώς μπορεί να συνδυάζεται ο τοκετός του νεογνού με τη θεραπεία της Λευχαιμίας. Είναι δυνατόν ένα χαρμόσυνο για όλους γεγονός να δώσει χαρά και σε ανθρώπους που έχουν χτυπηθεί σκληρά από τη μοίρα; Μοιάζει να είναι ο ιδανικός συνδυασμός και θα είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε πώς συμβαίνει αυτό. 

Η Λευχαιμία είναι μια πολύ σοβαρή ασθένεια η οποία όμως σήμερα μπορεί να θεραπευθεί. Η μέθοδος θεραπείας με τα καλύτερα αποτελέσματα είναι η Μεταμόσχευση Μυελού των Οστών (αιμοποιητικών κυττάρων). Η μεταμόσχευση γίνεται ως εξής: παίρνουμε κύτταρα μυελού των οστών από υγιή δότη και τον δίνουμε στον ασθενή στον οποίο έχει χορηγηθεί προηγουμένως πολύ ισχυρή χημειοθεραπεία με σκοπό να καταστρέψει τα Λευχαιμικά κύτταρα τα οποία ζουν και πολλαπλασιάζονται στο μυελό των οστών του. Η χημειοθεραπεία δυστυχώς δεν καταστρέφει μόνο τα λευχαιμικά κύτταρα αλλά και τα φυσιολογικά κύτταρα του μυελού τα οποία παράγουν όλα τα κύτταρα του αίματος (ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια). Επομένως είναι απαραίτητη η χορήγηση ξένου μυελού για την αντικατάσταση αυτού που έχει καταστραφεί. Σήμερα γνωρίζουμε ότι δεν πρόκειται για απλή αντικατάσταση: Ο μυελός των οστών που χορηγείται έχει και θεραπευτικές ιδιότητες, αφού δρα και εναντίον και των λευχαιμικών κυττάρων που έχουν τυχόν επιβιώσει.

Πώς όμως σχετίζονται όλα αυτά με τη γέννηση ενός παιδιού;                  

Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του μυελού των οστών στο έμβρυο, κύτταρα του μυελού, που ονομάζονται και βλαστοκύτταρα κυκλοφορούν στο αίμα του εμβρύου. Τα  κύτταρα αυτά έχουν τις ίδιες ιδιότητες με τα αντίστοιχα που υπάρχουν στο μυελό των οστών του ενήλικα, και μάλιστα με περισσότερες δυνατότητες. Η κυκλοφορία τους στο αίμα συνεχίζεται και κατά τις πρώτες ημέρες της ζωής του μωρού  μετά τον τοκετό. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επειδή το έμβρυο δεν μπορεί να αναπνεύσει ατμοσφαιρικό αέρα, οξυγονώνει το αίμα του μέσω του αίματος της μητέρας. Η διαδικασία αυτή γίνεται στον πλακούντα. Η κυκλοφορία του αίματος του εμβρύου προς τον πλακούντα γίνεται μέσω του ομφαλίου λώρου. Έτσι στο εσωτερικό του πλακούντα κυκλοφορεί αίμα του εμβρύου σε όλη τη διάρκεια της κύησης. 

Αμέσως μετά τον τοκετό το νεογνό είναι ικανό πλέον να αναπνεύσει από μόνο του, οπότε και αποκόπτεται από τον ομφάλιο λώρο και κατ’ επέκταση από τον πλακούντα. Μέσα όμως στον πλακούντα συνεχίζει να παραμένει μία μικρή ποσότητα αίματος του νεογνού. Αυτό συμβαίνει φυσιολογικά σε όλους τους τοκετούς είτε είναι φυσιολογικοί είτε καισαρικές τομές και αποτελεί φυσικό φαινόμενο που συνέβαινε στη φύση από τότε που υπάρχει το ανθρώπινο είδος.  

Μέχρι πρόσφατα το αίμα αυτό μαζί με τον πλακούντα το πετούσαμε μια και δεν γνωρίζαμε τη χρησιμότητά του. Τώρα όμως γνωρίζουμε ότι το λίγο έστω αυτό αίμα που παραμένει στον πλακούντα είναι υπερπολύτιμο και μπορεί να σώσει ανθρώπινες ζωές και ιδιαίτερα ζωές παιδιών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μόσχευμα σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες που πάσχουν από λευχαιμία και άλλες κακοήθεις ή γενετικές αιματολογικές ασθένειες. Να σημειωθεί όμως ότι στην λευχαιμία γίνονται αλλογενείς μεταμοσχεύσεις. Χρησιμοποιείται δηλαδή μόσχευμα από δότη και όχι τα βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενή.

Τι διαφορά έχουν οι Δημόσιες και ιδιωτικές τράπεζες Βλαστοκυττάρων; 

Διεθνώς υπάρχουν δύο ειδών Τράπεζες, οι εθελοντικές και οι ιδιωτικές.  Στις εθελοντικές ή δημόσιες τράπεζες, οι οποίες είναι κατά κανόνα υπό την αιγίδα του κράτους, οι μητέρες δωρίζουν το μόσχευμα το οποίο είναι διαθέσιμο για κάθε ασθενή που θα το χρειασθεί εφ’ όσον είναι συμβατό. Στις ιδιωτικές τράπεζες οι γονείς πληρώνουν ώστε το μόσχευμα να φυλάσσεται αποκλειστικά και μόνο για το ίδιο το παιδί ή για κάποιο από τα αδέλφια του εάν ποτέ χρειασθεί στο μέλλον. Το καθεστώς που ισχύει για τα μοσχεύματα στις ιδιωτικές τράπεζες είναι ιδιοκτησιακό για αυτό και τα μοσχεύματα των ιδιωτικών τραπεζών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το κοινωνικό σύνολο.

Οι δημόσιες τράπεζες είναι συνδεδεμένες σε δίκτυο για την εύκολη πρόσβαση των μεταμοσχευτικών κέντρων που ψάχνουν να βρουν συμβατό μόσχευμα για τους ασθενείς τους. Σήμερα υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες αποθηκευμένα μοσχεύματα στις δημόσιες τράπεζες και έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες χιλιάδες μεταμοσχεύσεις σε παιδιά και σε ενήλικες ασθενείς. Από την άλλη πλευρά ελάχιστα μοσχεύματα έχουν χρησιμοποιηθεί παγκοσμίως για μεταμόσχευση από τις ιδιωτικές τράπεζες.

Πού χρησιμοποιούνται τα μοσχεύματα αυτά; 

Η εθελοντική τράπεζα αποτελεί πηγή μοσχευμάτων για τους ασθενείς που πάσχουν από κακοήθη νοσήματα και κληρονομικές διαταραχές. Όταν ένας ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών και δεν ανευρίσκεται συμβατός δότης, αναζητείται ομφαλιοπλακουντιακό μόσχευμα στην παγκόσμια τράπεζα μοσχευμάτων με την οποία είναι συνδεδεμένες οι Δημόσιες Τράπεζες.

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι σε πολύ σοβαρές παθήσεις όπως είναι οι Λευχαιμίες και ιδίως η Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία, η μεταμόσχευση επιλογής είναι η αλλογενής: τα βλαστοκύτταρα δηλαδή θα πρέπει να προέρχονται από άλλο άνθρωπο και όχι από τον ίδιο τον ασθενή. Επομένως θα πρέπει η αναζήτηση να γίνει σε Δημόσια Τράπεζα και να χρησιμοποιηθούν αλλογενή μοσχεύματα.

Τα παιδιά αρρωσταίνουν κυρίως από Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία. Το 85% γίνεται καλά με τη συμβατική χημειοθεραπεία. Για τα υπόλοιπα απαιτείται αλλογενές μόσχευμα για την αντιλευχαιμική του δράση και επειδή δεν περιέχει λευχαιμικά κύτταρα.     

Ποια πλεονεκτήματα έχει η μέθοδος;                                                                                

Η μέθοδος που ακολουθείται είναι απόλυτα ασφαλής. Σε αντίθεση με άλλα μοσχεύματα που λαμβάνονται από δότες, η λήψη του αίματος από τον πλακούντα δεν επηρεάζει καθόλου ούτε τη μητέρα αλλά ούτε το παιδί που έχει γεννηθεί. Πρόκειται για υλικό που εάν δεν χρησιμοποιούνταν για αυτό το σκοπό, κυριολεκτικά θα πετιόταν.

Και βέβαια επειδή παιδιά γεννιούνται συνέχεια, δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας μεγάλων Δημοσίων Τραπεζών βλαστοκυττάρων αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες να βρεθεί συμβατό μόσχευμα για τους ασθενείς που το χρειάζονται.

Η κατάθεση των βλαστοκυττάρων στην Δημόσια Τράπεζα, όπως και όλες οι άλλες διαδικασίες είναι εντελώς δωρεάν και δεν επιβαρύνουν οικονομικά καθόλου την οικογένεια του παιδιού που γεννήθηκε.    

Παρουσίαση Δημόσιας Τράπεζας Βλαστοκυττάρων

Η Δημόσια Τράπεζα Βλαστοκυττάρων στεγάζεται στο κτίριο ΣΤΟΡΓΉ και ανήκει στην Αιματολογική Κλινική του νοσοκομείου Γ. Παπανικολάου. Υποστηρίζεται εργαστηριακά από όλα τα τμήματα του Νοσοκομείου.

Η συλλογή, ψύξη και αποθήκευση βλαστοκυττάρων από πλακούντα στην κλινική μας ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2009 ολοκληρώνοντας την ουσιαστική λειτουργία της Δημόσιας Τράπεζας Βλαστοκυττάρων.

Η Δημόσια Τράπεζα Βλαστοκυττάρων την κλινικής μας είναι εξοπλισμένη με τα πιο σύγχρονα μηχανήματα, δωρεά του Συλλόγου «Ανοιχτή αγκαλιά». Διαθέτει το SEPAX-BIOSAFE για την επεξεργασία, το SYLAB-ICECUBE για την ψύξη των βλαστοκυττάρων καθώς και δεξαμενές υγρού αζώτου (-196°C) για την αποθήκευση των μοσχευμάτων.

Στελεχώνεται από άρτια εκπαιδευμένο επιστημονικό προσωπικό που περιλαμβάνει, έναν Αιματολόγο Διευθυντή, έναν Αιματολόγο επιμελητή, μια Βιολόγο, δυο τεχνολόγους ιατρικών εργαστηρίων και μια γραμματέα. Σημαντική είναι η συμβολή των μαιευτήρων και των μαιών με τους οποίους η Δημόσια Τράπεζα βρίσκεται σε άριστη συνεργασία.

Η Δημόσια Τράπεζα Βλαστοκυττάρων έχει αποθηκευμένα περισσότερα από 6.400 μοσχεύματα.