Νέες θεραπείες στην Οξεία Μυελογενή Λευχαιμία 3
Στον 21ο αιώνα παραμένει σημαντική πρόκληση διεθνώς, η θεραπεία της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας, ενός από τους πιο απειλητικούς αιματολογικούς καρκίνους.
Η οξεία μυελογενής λευχαιμία, ετερογενής με πολλούς υπότυπους, πλήττει όλες τις ηλικίες, με περισσότερους από τους μισούς ασθενείς να διαγιγνώσκονται σε ηλικία πάνω από 65 ετών.
Αποτελεί κλωνική διαταραχή των αιμοποιητικών προγονικών κυττάρων ώστε υπερέχουν σε πολλαπλασιασμό τα λευχαιμικά κύτταρα, παθολογικά κύτταρα που αδυνατούν να διαφοροποιηθούν σε φυσιολογικά.
Ως υψηλού κινδύνου ασθενείς θεωρούνται όσοι εκδηλώνουν δευτερογενή οξεία λευχαιμία, είτε από προηγηθείσα μυελοδυσπλασία ή μυελοϋπερπλαστικά νεοπλάσματα, είτε μετά από έκθεση σε χημειοακτινοθεραπεία για θεραπεία συμπαγών όγκων. Η δευτερογενής οξεία μυελογενής λευχαιμία αποτελεί 6-20% του συνόλου και έχει εξαιρετικά κακή πρόγνωση λόγω αντίστασης στη θεραπεία και πτωχή επιβίωση. Από την εμπειρία του Αιματολογικού Τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Γ. Παπανικολάου» τις τελευταίες δύο δεκαετίες σε 516 ασθενείς με οξεία μυελογενή λευχαιμία, οι 45 ασθενείς έπασχαν από δευτερογενή νόσο και η ολική επιβίωση στα 2 έτη δεν ξεπερνούσε το 16%.
Μοναδική ελπίδα ίασης για τους ασθενείς υψηλού κινδύνου παραμένει η μεταμόσχευση μυελού των οστών από συγγενή ή μη συγγενή εθελοντή δότη. Η Μονάδα Μεταμόσχευσης του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Γ. Παπανικολάου» πρωτοπορεί στο πεδίο των μεταμοσχεύσεων, έχοντας πραγματοποιήσει περισσότερες από 650 αλλογενείς μεταμοσχεύσεις σε ασθενείς με οξεία λευχαιμία.
Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, υπάρχει μεγάλο πεδίο βελτίωσης. Αυτή μπορεί να επιτευχθεί με τη διεύρυνση του αριθμού των ασθενών που μπορούν να υποβληθούν στη μεταμόσχευση. Σε αυτό στοχεύουν νέα θεραπευτικά σκευάσματα. Ένα από τα ελπιδοφόρα φάρμακα είναι σκεύασμα σε λιποσωμική μορφή που περιέχει δύο χημειοθεραπευτικούς παράγοντες (κυτταροστατικά) σε ορισμένη αναλογία που επιτρέπει υψηλή αποτελεσματικότητα.
Όταν συγκρίθηκε σε μελέτη με την κλασική χημειοθεραπεία, κατέδειξε στατιστικά σημαντική υπεροχή στην ολική επιβίωση χωρίς σημαντικές παρενέργειες και τοξικότητα. Άλλοι παράγοντες όπως οι υπομεθυλιωτικοί παράγοντες όπως ονομάζονται λόγω του τρόπου δράσης, έχουν εγκριθεί για δευτερογενή ΟΜΛ σε ασθενείς μη ικανούς να λάβουν τη θεραπεία εφόδου.
Οι νέοι παράγοντες αυξάνουν το προσδόκιμο επιβίωσης ακόμη και σε ασθενείς που δεν μπορούν να υποβληθούν σε μεταμόσχευση. Η προσπάθεια βελτίωσης της έκβασης των θεραπειών της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας συνεχίζεται με τη χρήση των συνδυασμών των προαναφερόμενων φαρμάκων με στοχευτικές θεραπείες.
Για τις στοχευτικές αυτές θεραπείες γίνεται σημαντική έρευνα του γενετικού υποβάθρου που ενοχοποιείται για την ανάπτυξη των δευτερογενών λευχαιμιών.
Με την καθοδήγηση των μοριακών τεχνικών και τη χρήση των νέων σκευασμάτων, επιτυγχάνουμε πλέον εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση που αυξάνει τη δυνατότητα ίασης σε ασθενείς υψηλού κινδύνου.